Opakowanie a odpad – czym się różnią?

Różnice między opakowaniem a odpadem wynikają z ich funkcji oraz sposobu użytkowania. Podczas gdy opakowanie ma chronić produkt i ułatwić jego przechowywanie, odpad jest materiałem zbędnym, którego pozbycie się jest konieczne. Poznanie precyzyjnych definicji oraz przykładów pomoże w ich rozróżnianiu.

Opakowania a odpad – czy to to samo?

Opakowania i odpady to dwa różne pojęcia, choć są ze sobą związane. Z tego względu łatwo można je ze sobą pomylić. W jaki sposób je rozróżnić?

Opakowania to produkty używane do przechowywania, ochrony, transportu i prezentacji towarów. Mogą być wykonane z różnych materiałów, takich jak plastik, papier, metal, szkło, czy drewno. Ich główne funkcje to ochrona produktu podczas transportu i przechowywania oraz dostarczanie konsumentowi informacji o produkcie, takich jak skład, sposób użycia czy data ważności.

Odpady to z kolei materiały, które zostały zużyte lub nie są już potrzebne, więc konieczne jest ich usunięcie lub poddanie recyklingowi. Odpadami są zużyte opakowania, które są wyrzucane po zużyciu zawartości. Istotne jest zarządzanie odpadami opakowaniowymi poprzez recykling, ponowne użycie lub odpowiednią utylizację, aby minimalizować ich negatywny wpływ na środowisko.

Opakowanie – definicja

Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi określa je jako:

„Opakowaniem w rozumieniu ustawy jest wyrób, w tym wyrób bezzwrotny, wykonany z jakiegokolwiek materiału, przeznaczony do przechowywania, ochrony, przewozu, dostarczania lub prezentacji produktów, od surowców do towarów przetworzonych”. W praktyce oznacza to, że opakowanie to materiał, którego używa się, aby zabezpieczyć znajdujący się w środku produkt zanim trafi on do klienta.

Odpad – definicja

Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach podaje poniższą definicję odpadu:

„rozumie się przez to każdą substancję lub przedmiot, których posiadacz pozbywa się, zamierza się pozbyć lub do których pozbycia się jest obowiązany„. Innymi słowy jest to coś, co nie jest już potrzebne i trzeba to wyrzucić lub usunąć.

Opakowania a odpady – przykłady

Aby lepiej zobrazować różnice w definiowaniu opakowań i odpadów, warto posłużyć się przykładami.

Przykład 1

Firma produkuje kosmetyki. Zza granicy sprowadza plastikowe pojemniki na krem, które przyjeżdżają w dużych kartonach wypełnionych papierowym wypełniaczem. Firma rozpakowuje kartony, wyjmuje pojemniki, napełnia je kremem, etykietuje i zakręca. Następnie gotowe produkty pakuje w mniejsze kartony, które są zabezpieczane taśmą klejącą i wysyłane do sklepów.

Odpadem są: papierowy wypełniacz oraz duże kartony, w których przyjechały butelki. (Te odpady należy przekazać do recyklingu.)

Opakowaniem są: plastikowe pojemniki, etykiety na butelkach, zakrętki, mniejsze kartony używane do wysyłki oraz taśma klejąca.

Przykład 2

Dystrybutor importuje oliwę z oliwek w dużych, szklanych butelkach, które są pakowane w drewniane skrzynie wypełnione styropianem. Dystrybutor rozpakowuje skrzynie, wyjmuje butelki i rozlewa oliwę do mniejszych, szklanych butelek, które są następnie etykietowane i zakręcane. Gotowe produkty pakuje w kartonowe pudełka, zabezpiecza je folią stretch i wysyła do sklepów.

Odpadem są: styropian oraz drewniane skrzynie.

Opakowaniem są: szklane butelki, etykiety na butelkach, zakrętki, kartonowe pudełka oraz folia stretch.

Przykład 3

Klient zamawia przez internet smartfon ze sklepu internetowego. Sklep pakuje smartfon w standardowe opakowanie producenta, które zawiera telefon, ładowarkę, instrukcje i inne akcesoria. Następnie to opakowanie umieszcza w kartonowym pudełku, dodaje folię bąbelkową, aby zabezpieczyć zawartość przed uszkodzeniem, i zakleja pudełko taśmą klejącą. Pudełko jest następnie owijane folią stretch i etykietowane, a firma kurierska dostarcza paczkę do klienta.

Odpadem są: folia stretch, folia bąbelkowa, taśma klejąca użyta do zamknięcia pudełka.

Opakowaniem są: standardowe opakowanie producenta, kartonowe pudełko, w którym umieszczono pudełko ze smarftonem, etykieta z adresem dostawy.

Najłatwiej zapamiętać, że opakowania to materiały używane do zabezpieczania, przechowywania i transportowania produktów. Mogą to być butelki, kartony, folie, etykiety, zakrętki i inne materiały opakowaniowe. Odpady są z kolei materiałami, które stają się niepotrzebne po wykorzystaniu produktów i które należy przekazać do recyklingu lub w odpowiedni sposób poddać je utylizacji. Mogą to być między innymi zużyte kartony, folie, wypełniacze i inne opakowania, które spełniły już swoją funkcję.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 13 czerwca 2013 r. o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi
2. Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach